#һаулыҡтабайлыҡ
70 йәште үткән шул тиклем теремек , шәп апай бар беҙҙең ауылда.
Бер нисә йыл элек, мин уның нисек шулай
йәштәр кеүек ырғыта баҫып йөрөүенең сәбәбен һорағайным.
- Яҙ еткәс , һары һыу ҡуҙғала тигәндәре дөрөҫ бит ул, йә аяҡтар ауырта , йә билдән тота.
Шунлыҡтан ошо ваҡытта , үләндәрҙе дөрөҫ йыйып ҡулланып ҡалығыҙ , аяҡ аҫтында ятҡан үләндәрҙең дә файҙаһы бик ҙур бит, шуға күрә 7 төрлө шифалы үлән йыйып ултырығыҙ ! - тип кәңәш бирҙе.
Бик иғтибар менән уның кәңәштәрен тыңлап, ул әйткәнсә эшләнек , ысынлап та файҙаһы бар икән !
Ҡыш буйы тубыҡтан ыҙалап сыҡҡайным, сәнсеп һыҙлай ине, үләнгә ултырғас, ҡул менән һыпырып ташлағандай булды, тфу-тфу, күҙ теймәһен !
Хәҙер инде бер нисә йыл инде яҙҙы , үләндәр менән дауаланыу осорон түҙемһеҙлек менән көтөп алам .
Һеҙҙең иғтибарға ла яҙып үтәйем әле , бәлки кемгәлер кәрәге тейер.
Яҙ етеп , көндәр йылынғас та ,
май аҙағында йә июнь башында урманға барып ( был ваҡыт үләндәрҙең иң шифалы ваҡыты була) уҫаҡ япрағы, ҡайын япрағы йыябыҙ.
Шулай уҡ юл япрағы , дегәнәк япрағы ,
йәш кесерткән кәрәк буласаҡ. Хуш еҫле ҡарағат япрағы, мәтрүшкә лә өҫтәргә була , һис тә зыяны булмаҫ.
Иғтибар !!!
Һыҙланыуҙарҙан ярҙам итеүсе, иң файҙалыһы уҫаҡ япрағы икәнен онотмағыҙ , шуға мөмкин тиклем уны күберәк йыйырға кәңәш ителә.
Беҙ алып ҡайтҡас уҡ мунса яғып, 200 литрлыҡ бакка алып ҡайтҡандарҙы ауҙарып, мунсанан эҫе һыу ҡоябыҙ . Ул шулай ултырып бығырға тейеш, башын ҡаплап ҡуйырға кәрәк .
Шунан инде һыуы йылымыс булғас, инеп ултырырға була.
Беҙҙең һауыт ҙур булғас , мин муйынға тиклем төшөп ултырам.
Тәү ултырғанда, 15 -20 минуттан артыҡ ултырырға тырышмағыҙ.
Сөнки артыҡ ултырһаң , йөрәктең хәле бөтә.
Хәлегеҙгә ҡарап инде, кемдең юғары ҡан баҫымы, йөрәге ауырта , врачтар менән кәңәшләшкәндән һуң ғына мөмкиндер ул.
Сыҡҡас, тиҙ генә сайынып, ҡайтып йылы юрған аҫтына ятырға кәрәк. Аҙаҡ инде, хәл кергәс , баллап сәй эсергә була.
3 тапҡыр ултырһаң етә. Шуға икенсе көнө тағы мунса яғып, бактан һыуҙы алып , кире йылытып тағы ултырырға була.
Йыбанмаһағыҙ , тағы өр - яңынан йыйып алып килеп , эшләргә була.
Бөтә кешенең дә улай ҙур һауыты булмаҫҡа мөмкин бит.
Шулай уҡ кемгәлер һыуға ултырырға ярамай .
Ундайҙарға йыйған үләндәрҙе йылы мунсала эләүкәгә ҙур полиэтилен тоҡтоң эсенә һалып ҡуйырға кәрәк. Шунда ятып бығырға тейеш. Шунан йылынғас , эсенә инеп ятырға була .
Эффекты шул уҡ буласаҡ.
Бында оҙағыраҡ ваҡытҡа ла ятырға була.
Тик сыҡҡас, иғтибарлы булығыҙ, талпан йәбешеүе бар.
Үләнгә ултырғандан һуң , ныҡ тирләтә ,бер аҙналай ныҡ һаҡланыр кәрәк, һыуыҡ тейҙерергә ярамай !!!
Шулай, һаулығыбыҙҙы ҡайғыртайыҡ,
барыбыҙ ҙа һау булайыҡ. Һаулыҡтың үҙ ҡулыбыҙҙа икәнен онотмайыҡ !
Был кәңәштәр кемгәлер ярҙам итһә, бик шат булыр инем.
(Сәфинә Ҡусҡарова)